Martovski broj Kinoteke
Martovski broj “Kinoteke”, filmskog časopisa Jugoslovenske kinoteke, sadrži tekstove o reditelju Serđu Leoneu, biografije Ite Rine, Rejfa Fajnsa, Miodraga Mrguda Radovanovića, Vilijama Kasla i drugih ličnosti iz sveta filma, intervjue s glumicom Džeraldinom Čaplin, direktorom Filmskog centra Srbije Bobanom Jevtićem, kao i intervju iz prošlosti sa nedavno preminulim Brunom Gancom. Novi broj “Kinoteke” nudi i priloge o nezavisnosti u Holivudu i van njega, filmskim žurnalima tokom Drugog svetskog rata u Jugoslaviji, nedavno preminulom Dušanu Makavejevu, crnom filmu, monografiji o Nebojši Glogovcu…
Fotografija Klinta Istvuda na naslovnoj strani “Kinoteke” najavljuje ciklus Velikani svetskog filma koji je posvećen italijanskom reditelju Serđu Leoneu, čije je ime u istoriji svetske kinematografije ostalo sinonim za špageti-vestern, žanr koji je on konstituisao i obojio upečatljivim autorskim izrazom.
Glumica Džeraldina Čaplin govori u intervjuu o svom bogatom opusu od 160 filmova na engleskom, francuskom i španskom jeziku, odnosu sa slavnim roditeljima Čarlijem Čaplinom i Unom O’Nil, a seća se i davnog snimanja u Novom Sadu i ljubavi s jednim beogradskim studentom.
“Nastaviću da snimam sve dok mi budu nudili uloge u filmovima koje bih volela da vidim. Ne razmišljam mnogo o prošlosti. Ali ako bih baš morala da bacim pogled iza sebe, onda bih izdvojila Altmanov Nešvil, koji često gledam jer me zasmejava. To je tako dobar film. Volim da gledam i Zmiju u nedrima Karlosa Saure i Rememeber My Name Alana Rudolfa. Ima mnogo filmova u kojima sam igrala i koji mi se baš dopadaju”, navela je Džeraldina Čaplin.
Tekst “Baster, Mičam i Morisi – Nezavisnost u Holivudu i van Holivuda” posvećen je sudbini kreativne nezavisnosti kroz prizmu tri dokumentarna crno-bela filma prikazana u Kinoteci u okviru 47. Festa: “Fine devojke ne ostaju na doručku” Brusa Vebera, “Tri pisma Polu Morisiju”, koji potpisuju Armand Rovira i Saida Benzal, te “Veličanstveni Baster” Pitera Bogdanoviča.
“Kinoteka” podseća i na prvu evropsku filmsku sa ovih prostora Itu Rinu, povodom programa Nema sreda koji je njoj posvećen u martu, dok program Dokumentarni četvrtak prati tekst “Drugi svetski rat – Filmski žurnali u (i o) okupiranoj Jugoslaviji” (prvi deo).
Direktor FCS-a Boban Jevtić, koji je u martu – Mesecu Frankofonije, gostujući urednik programa Moj izbor, izdvaja u intervjuu za “Kinoteku” Kloda Šabrola kao miljenika, navodeći da su mu njegovi filmovi bliski kako po temama, tako i po preciznom stilu.
“Uporedio bih ga s Balzakom, dakle to je autor koji kroz sve svoje filmove, a ima ih poprilično, pokušava da shvati način funkcionisanja društvenog mehanizma u svoj njegovoj kompleksnosti i naše mesto u njemu. I to radi s puno humora, sa stilom i toplinom, ali i uz duboko razumevanje ljudskih nagona, strasti i dilema. Ali od svih filmova s liste možda najviše volim 'Gospođice iz Rošfora', to je čist filmski hedonizam”, izjavio je Jevtić.
Nenad Bekvalac u martovskom broju “Kinoteke” završava feljton “Crni film” o proboju velikog broja talentovanih afro-američkih filmskih stvaralaca 70-ih godina 20. veka, pojavi filmova sa profitabilnim afroameričkim glumcima 80-ih sve do prošlogodišnjeg blokbastera “Crni panter”, čiji je uspeh na blagajnama vratio bleksploatacijski žanr na filmsku mapu.
U rubrici Sa polica biblioteke predstavljena je monografija o Nebojši Glogovcu autorke Tanje Nježić koja ističe da je ta knjiga plod nastojanja da se sklopi skica za portret impresivne umetničke i ljudske veličine popularnog i cenjenog glumca. U zasebna poglavlja svrstani su eseji o njegovim ulogama, sećanja kolega i prijatelja, faktografija, a najveći deo zauzimaju izjave samog Glogovca iz brojnih intervjua koje je davao tokom plodne i, nažalost, prerano prekinute karijere.
I martovski broj “Kinoteke” sadrži prilog Žike Bogdanovića “Sećanja sa postskriptumom”, u kojem poredi prizore iz epske narodne poezije “Ženidba Kraljevića Marka” sa onima u filmu “Rašomon”.
Časopis “Kinoteka” donosi i portret britanskog glumca reditelja i producenta Rejfa Fajnsa, dobitnika nagrade “Beogradski pobednik” 47. Festa za izuzetan doprinos filmskoj umetnosti i autor filma “Bela vrana”, koji je imala priliku premijerno da vidi Festova publika, a sniman je delom u Beogradu.
Povodom nedavne smrti jednog od najvećih glumaca nemačkog govornog područja Bruna Ganca, “Kinoteka” prenosi intervju koji su s njim radili Dinko Tucaković i Dragan Jeličić za časopis “Studio”. Razgovor je vođen tokom boravka Ganca u Beogradu na snimanju uloge Ezre Paunda u mini-TV seriji o Hemingveju (1989).
“Kinoteka” podseća i na nedavno preminulog srpskog glumca Miodraga Mrguda Radovanovića, te na opus Alberta Finija, Jonasa Mekasa, Mjurijel Pavlov, Džuli Adams i Mišela Legrana.
Rubrika Sećanje na… posvećena je glumici Dini Rutić i reditelju Stenliju Donenu, dok rubrika Iz ličnog ugla donosi tekst Slobodana Aranđelovića “Bliski susreti s Makom” u kojem, sećajući se različitih kontakata s rediteljem Dušanom Makavejevom od kraja 50-ih do 2013. godine, kao i razgovora o njemu s poznatim sineastima iz sveta, navodi kao najbolju definiciju reči reditelaj Džošue Openhajmera, inače Makovog studenta: “Dušan Makavejev je apsolutni genije”.
Budući da će Kinoteka biti domaćin manifestacije Čehov fest, objavljen je tekst Pitera Tedešija “Umetnička tehnika Majkla Čehova i njegova uloga na filmu”.
Povodom programa Šok koridor predstavlja, Nenad Bekvalac piše o američkom reditelju i producentu Vilijamu Kaslu, koji je najveći uspeh u karijeri i najveći doprinos horor žanru postigao kao producent “Rozmerine bebe” (1968), “danas je poznatiji po trikovima i raznim smicalicama koje je koristio da bi promovisao svoje filmove nego po njihovom kvalitetu”. Ipak, neosporan je njegov utucaj na druge kultne autore, počev od Džona Votersa, preko Vesa Krejvena i Džoa Dantea do Kventina Tarantina.
Martovski program Jugoslovenske kinoteke obeležava repriza retrospektive Dušana Makavejeva, ciklus posvećen Serđu Leoneu, kao i niz ostvarenja francuske kinematografije povodom Meseca frankofonije, u izboru Bobana Jevtića. Uz redovne programe Nema sreda, Dokumentarni četvrtak i Šok koridor predstavlja, koji je ovoga puta posvećen Vilijamu Kaslu, Kinoteka je ovih dana i domaćin i Beogradskog irskog festivala.
Sajt Kinoteke je kinoteka.org.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.
(SEEcult.org)
