Nagrada ULUS-a za životno delo Raši Todosijeviću
Nagrada Udruženja likovnih umetnika Srbije (ULUS) za životno delo, kojom se odaje najveće priznanje za celokupno profesionalno stvaralaštvo u oblasti likovne umetnosti, dodeljena je za 2023. godinu umetniku Dragoljubu Raši Todosijeviću.
Kriterijumi kojim se rukovodila komisija ULUS-a su: sveukupni doprinos kulturno-umetničkoj sceni i praksi, profesionalni okvir, inovativnost, uticaj u lokalnim i međunarodnim okvirima i dugogodišnji staž u radu i na sceni.
Komisiju su činili: Ana Veljković (Sekretarijat za kulturu Grada Beograda), Svetlana Mitić (Muzej savremene umetnosti u Beogradu), Radovan Jokić (Ministarstvo kulture Srbije), Nikola Šuica (Univerzitet umetnosti u Beogradu), Stevan Vuković (Udruženje likovnih kritičara AICA Srbija), Vahida Ramujkić (Upravni odbor ULUS-a) i Marija Šavija (Umetnički savet ULUS-a).
Dragoljub Raša Todosijević (Beograd, 2. septembar 1945) bavi se performansom, video umetnošću, instalacijama i slikarstvom. Diplomirao je na Likovnoj akademiji u Beogradu 1969. godine, a sa Marinom Abramović, Erom Milivojevićem, Zoranom Popovićem, Nešom Paripovićem i Gergeljem Urkomom činio je neformalnu grupu šestoro umetnika, okupljenih oko Studentskog kulturnog centra u Beogradu. Bio je jedan od prvih umetnika koji je 1970-ih odina uveo konceptualnu umetnost – novu umetničku praksu i nove medije na tadašnju jugoslovensku scenu. Njegovi najpoznatiji radovi – "Šta je umetnost?“ (Was ist Kunst?), "Bog voli Srbe" (Gott liebt die Serben) i mnogi drugi, obezbedili su mu svetsku reputaciju. Samostalno izlaže od 1969. godine, a od 1970. godine učestvovao na brojnim grupnim izložbama u zemlji i inostranstvu. Todosijevićevi radovi nalaze se u stalnim postavkama mnogih svetskih muzeja. Dobitnik je nagrade "Sava Šumanović”. Član je ULUS-a od 1971. Objavljuje kritike i priče od 1973.
Todosijevićevi radovi otkupljeni su za Muzej savremene umetnosti u Beogradu, Muzej moderne umetnosti u Ljubljani, Centar Žorž Pompidu – Bobur u Parizu, stokholmski Muzej moderne umetnosti, Tejt muzej u Londonu. Dobitnik je Unicredit nagrade na 54. Bijenalu u Veneciji, kao i nagrade stokholmskog Muzeja moderne umetnosti, IASPIS Residential Award AWARD (2001), zatim nagrade ArtsLink za 2004. godinu i nagrade Emili Harvi fondacije iz Njujorka (2006), koja se dodeljuje umetnicima povezanim sa pokretom Fluksus. Dobitnik je nagrade "Ivan Tabaković" Srpske akademije nauka i umetnosti (2023), nagrade za životno delo 50. Okobarskog salona u Beogradu (2009), Nagrade Grada Beograda (2003), nagrade Memorijala “Nadežde Petrović” u Čačku (1998), nagrade “Sava Šumanović” (2008) i drugih.
Todosijević je održao oko 40 samostalnih i učestvovao na više od 200 grupnih izložbi počev od ranih 70-ih: Edinburg Art Festival (1973), Spans 73 (Zagreb, 1973), Aprilski susreti (Beograd, 1973-1975), 10 European Artists (Hillyer Gallery, Northampton, Mass, SAD, 1975), Pariski bijenale mladih (1977), New Art Practice 1966-1978 (Zagreb, 1978), European Dialogue, 3rd Sidney Biennial (Australija, 1979), Krakow Encounters (1981), 16th Biennale in Sao Paolo (1982), Photographs by Artists (Crown Point Gallery, Okland, SAD, 1982), Private Symbols as a Social Metaphor (5th Sidney Biennial, 1984), Fra-Yu-Cult (Gallery 369, Edinburg, 1990), Photography among the Serbs 1839-1989 (Beograd,1991), Cetinjsko bijenale (1991), Slav Athens (Ljubljana, 1991), Privatno-javno (Podgorica, Belograd, Novi Sad, 1992-1993), Europaer (Grac, 1993). Project for Europe- Europe Rediscovered (Kopenhagen, 1994.) Edinburgh Arts Festival (Edinburg 1994), II International Biennial Invitational (Los Anđeles, 1994), Aeropagitica, 28 freie Seiten, Museum G.A.M.E.S of Art (1997), Out of Action; Between performance and the Object (1949 -1979): Museum of Contemporary Art (Los Anđeles 1997); Österreichisches Museum fur Angewandte Kunst (Beč, 1998); Museum d’Art Contemporani (Barselona, 1998-1999); Museum of Contemporary Art (Tokio, 1999), Body and the East, Museum of Modern Art (Ljubljana, 1998) Focus Belgrade, Galeria IFA (Berlin, 1998).
(SEEcult.org)
