Novi nacionalni penzioneri
Nacionalne penzije, odnosno posebna priznanja za vrhunski doprinos nacionalnoj kulturi, koja doživotno iznose 50.000 dinara mesečno, dobila su najnovijim rešenjem Vlade Srbije 52 penzionisana književnika, umetnika, kritičara, istoričara umetnosti i radnika u kulturi - od ukupno 457, koliko se prijavilo na konkurs Ministarastva kulture.
Nacionalne penzije, odnosno posebna priznanja za vrhunski doprinos nacionalnoj kulturi, koja doživotno iznose 50.000 dinara mesečno, dobila su najnovijim rešenjem Vlade Srbije 52 penzionisana književnika, umetnika, kritičara, istoričara umetnosti i radnika u kulturi - od ukupno 457, koliko se prijavilo na konkurs Ministarastva kulture.
Prema navodima “Politike”, koja je 29. decembra objavila spisak novih nacionalnih penzionera, Ministarstvo kulture Srbije, kao i predsednica komisije Đurđija Cvetić, te članovi Radoslav Zelenović, Miodrag Tabački, Vladimir Kopicl, Lidija Merenik, Zoran Erić i Adam Puslojić, zavetovali su se bili na ćutanje, dok vlada definitivno ne usvoji spisak.
Dok se u javnosti spekulisalo ko su dobitnici, pojavljivali su se delimični spiskovi umetnika, a prema navodima “Politike”, koja nije navela izvor spiska, najviše novih nacionalnih penzionera je među književnicima.
Na spisku su tako Slavko Almažan, Jovica Aćin, Risto Vasilevski, Ivan Gađanski, Ferenc Deak, Milan Đorđević, Radoslav Zlatanović, Pero Zubac, Milan Komnenić, Tanja Kragujević, Katalin Ladik, Milosav Mirković, Miloš Petrović, Radomir Putnik, Jovan Radulović, Biserka Rajčić, Vidosav Stevanović, Bora Ćosić i Radivoj Šajtinac.
Nacionalne penzije dobile su i glumice Neda Arnerić, Dušica Žegarac i Rada Đuričin, te likovni umetnici Biljana Vilimon, Milena Jevtić Ničeva Kostić, Božidar Miloradović, Radoslav Trkulja i Stjepan Fileki.
Na spisku su i muzičari Jovan Adamov, Zvonko Bogdan, Predrag Ivanović, Aleksandar Ilić, Kornelije Kovač, Božidar Boki Milošević i Svetlana Stević-Vukosavljević.
Među dobitnicima su i arhitekte Milan Lojanica i Mihajlo Mitrović, rediteljka animiranog filma Vera Vlajić, balerine Milica Bjelić i Mira Šiljegović, filmski montažer Marko Babac, filmski kritičari Milan Vlajčić i Petar Volk i pozorišni Feliks Pašić i Dejan Penčić Poljanski, kao i etnomuzikolog Dragoslav Dević.
Dobitnici nacionalnih penzija su i istoričar umetnosti Jerko Denegri, istoričar filma Dejan Kosanović, pozorišni reditelj Radoslav Dorić, scenograf Živorad Kukić, filmski reditelj Olga Petrović, grafičar Halil Tikveša i karikaturista Branislav Conić.
Dugoočekivana dodela posebnih priznanja umetnicima počela je 2007. godine, a izazvala je veliko interesovanje, pa i burne reakcije inače prilično učmale javnosti u Srbiji. Pojedina imena bila su osporena, a pojedini članovi prvobitne komisije priznali su da je bilo pritisaka, dok su drugi to negirali...
Među prvim dobitnicima nacionalnih penzija, čiji je spisak moguće naći OVDE, bili su pevač Đorđe Marjanović, likovni umetnici Raša Todosijević, Radomir Damjanović Damjan, Predrag Nešković i Bora Iljovski, reditelji Dušan Makavejev, Miloš Radivojević.., glumci Marija Crnobori, Mira Stupica, Renata Ulmanski, Nikola Simić, Bora Todorović.., dramaturg Jovan Ćirilov, kao i rok pevacica Slađana Milošević.
Pojedini dobitnici praktično su se odrekli nacionalne penzije, pa je tako slikar Vladimir Veličković, srpski i francuski akademik, odlučio da pomogne mladim likovnim umetnicima dodelom nagrade za crtež u saradnji sa Galerijom Haos u Beogradu.
Prošle godine je 50 umetnika dobilo nacionalne penzije, pa ih sada ima ukupno oko 370.
Vlada je 24. decembra usvojila Rešenje o dodeli posebnih priznanja umetnicima na osnovu predloga Ministarstva kulture, odnosno posebne komisije koja je razmotrila prijave pristigle na konkurs.
Na konkurs se prijavilo 457 kandidata iz šest umetničkih delatnosti: književnosti, muzuke, vizuelne umetnosti, scenske umetnosti, kinematografije i iz oblasti teorije kritike i esejistike, a na predlog Koordinacionog odbora umetničkih udruženja i iz redova istaknutih umetnika, Ministarstvo kulture imenovalo je Komisiju koja je razmotrila sve pristigle prijave.
Ministarstvo je potom predložilo Vladi akt o dodeli nacionalnih penzija istaknutim umetnicima.
Posebno priznanje predstavlja lično, neprenosivo pravo, dodeljuje se i isplaćuje umetniku u vidu doživotnog mesečnog primanja, u neto iznosu od 50.000 dinara.
(SEEcult.org)
