Pismo ćaći pobednik 59. Pule

Debitantski film “Pismo ćaći” Damira Čučića proglašen je najboljim na 59. Festivalu igranog filma u Puli, koji je svečano završen 28. jula u Areni. Trijumf u Nacionalnom programu ostvario je i “Ljudožder vegetarijanac” Branka Šmita (Schmidt), a u sekciji manjinskih koprodukcija - “Parada” Srđana Dragojevića iz Srbije, dok je publika proglasila najboljim “Halimin put” Arsena Antona Ostojića.

Velika zlatna arena za najbolji film dodeljena je producentima “Pisma ćaći” kao potresno uverljivoj priči o odnosu oca i sina u patrijarhalnom svetu gđe muškarci zaziru od nežnosti. “U zadivljujućoj umetničkoj pustolovini, autori filma, duboko ispod decenijskih naslaga besa, međusobnog optuživanja, krivice i kajanja, nalaze skrivenu ljubav, oprost i smiraj za obojicu junaka”, naveo je žiri, koji su činili Vanja Černjul, Tomislav Kurelec, Dalibor Matanić, Ante Tomić i Nina Violić.

      Arena

“Pismo ćaći” dugometražni je igrani prvenac Damira Čučića, zapaženog montažera i autora dokumentarnih i eksperimentalnih filmova, a prvobitno je zamišljen kao dokumentarac zasnovan na životu i iskustvima glavnoga glumca i protagoniste Milivoja Beadera. Dobio je 2008. sredstva na konkursu Hrvatskog audiovizuelnog centra, nakon čega evoluirao iz kratkometražnog dokumentarnog u celovečernji hibrid igranog i dokumentarnog filma, što se na festivalima danas sve češće susreće.

Čučićev film dobio je još tri nagrade Zlatna arena: za sporednu mušku ulogu nagrađen je Mate Gulin - za ulogu tiranskog oca iz dalmatinskog zagorja, nespretnog u izražavanju nežnosti; za montažu su nagrađeni Hrvoje Mršić i Čučić, a za ton Martin Semenčić. Takođe, Čučić je dobio i nagradu Breza za najboljeg debitanta.

Trijumf na 59. Puli ostvario je i film “Ljudožder vegetarijanac”, osvojivši pet zlatnih arena, uključujući za režiju Branka Šmita koji je “snimio okrutan filmski komentar” aktualnog trenutka, “zasekao u bolesno društveno tkivo gde uistinu nema jasne granice između uglednih građana i ološa”.

       Ljudožder vegetarijanac

Rene Bitorajc dobio je Zlatnu arenu za najbolju glavnu mušku ulogu u “Ljudožderu”, kao nemoralan, korumpiran i bolesno ambiciozan ginekolog, dobro povezan sa zagrebačkim podzemljem, koji je, kako je naveo žiri, “pravi predstavnik beskrupulozne nove elite”. “Predvodeći sjajnu glumačku ekipu, samouvereno, tačno i neverojatnom lakoćom igra proračunato, hladnokrvno i cinično zlo”, naveo je žiri.

“Ljudožder vegetarijanac” nagrađen je i zlatnim arenama za masku (Jasna Rosini), scenografiju (Ivana Škrabalo) i kameru (Dragan Ruljančić).

Šmitov film osvojio je i nagradu Oktavijan Hrvatskog društva filmskih kritičara za najbolji film unutar glavne selekcije Nacionalnog programa, a najboljim ostvarenjem u istoj kategoriji proglasila ga je i Federacija filmskih kritičara Evrope i Mediterana (FEDEORA).

      Rene Bitorajac i Branko Schmidt

Zlatnu arenu za najbolji scenario osvojila je Vlatka Vorkapić za romantičnu komediju “Sonja i bik”, kojom je Nacionalni program 59. Pule svečano i otvoren 21. jula u Areni, uz tradicionalni vatromet i prisustvo hrvatskog predstavnika Ive Josipovića i generalnog sekretara UN Ban Ki-muna.

Prema navodima žirija, Vlatka Vorkapić je uspela da deluje originalno i sveže u tipskom žanrovskom zapletu romantične komedije. Igrajući se opštim mestima mentaliteta, “duhovito je spojila dvoje mladih ljudi iz različitih društvenih sredina i suprotstavljenih shvatanja”.

          Sonja i bik

Film “Sonja i bik” osvojio je i zlatne arene za kostimografiju (Slavica Šnur) i muziku (Stanko Kovačić, Damir Martinović, Ivanka Mazurkijević).

Zlatnu arenu za najbolju glavnu žensku ulogu dobila je Ana Karić za film “Noćni brodovi” Igora Mirkovića, u kojem se “očaravajuće preobražava od umorne i poražene penzionerke u ženu u kojoj se još jednom razgorio zanos ljubavi i to čini s velikom glumačkom snagom i manirom istinske dive”.

       Noćni brodovi

Za sporednu žensku ulogu nagrađena Olga Pakalović za “Halimin put”, dramu Arsena Antona Ostojića o potrazi za nestalima u ratu u Bosni, koja je dobila najvišu ocenu publike (4,84).

Prema navodima žirija, uverljivo je odglumila lik žene primorane na mučan izbor između oca i muža i između dve vere i nacije.

Osim publike, “Halimin put” proglasio je najboljim na 59. Puli i Žiri mladih filmofila.

       Halimin put

Jozo Patljak, producent i reditelj filma “Slučajni prolaznik”, osvojio je Posebnu zlatnu arenu za tehnološku inovaciju - za pionirsko uvođenje 3D tehnologije u hrvatsku kinematografiju.

Među ukupno deset filmova u glavnoj sekciji Nacionalnog programa bili su i “Cvjetni trg” Krste Papića, omnibusi “Zagrebačke priče vol. 2” i “Košnice”, te “Zabranjeno smijanje” Davora Žmegača, dok su u sekciji manjinskih koprodukcija prikazana dva filma - Dragojevićeva “Parada” i “Praktični vodič kroz Beograd s pevanjem i plakanjem” Bojana Vuletića.

Dragojević je osvojio Zlatnu arenu za film “Parada”, veliki bioskopski hit u celom regionu, kojim je, “veselo se rugajući političkim nekorektnostima”, ispričao priču koja “u celini nije mogla biti politički korektnija i humanija”. Za ulogu u “Paradi” Zlatnu arenu za glavnu glumicu osvojila je Hristina Popović, a žiri je u obraloženju istakao da je “veliki raspon glumačkih sposobnosti” potvrdila i u Vuletićevom filmu “Praktični vodič kroz Beograd s pevanjem i plakanjem”.

         Parada

“Parada” je, inače, zauzela i drugo mesto prema glasovima publike (4,83).

Međunarodni program 59. Pule prikazao je 15 ostvarenja, a žiri, kojim je predsedavao makedonski reditelj Milčo Mančevski, proglasio je najboljim francusku kriminalističku dramu “Snegove Kilimandžara” Roberta Guédiguiana. I Zlatna arenu za najbolju režiju otišla je u Francusku - zemlju koja je imala status prijatelja ovogodišnjeg pulskog festivala - Benoît Jacquot nagrađen je za režiju filma “Zbogom kraljice” kojim je Međunarodni program i počeo 14. jula.

Žiri Međunarodnog programa, u kojem su bili i srpska glumica Mirjana Karanović i slovenački reditelj i glumac Metod Pevec, dodelila je i Zlatnu arenu za najbolje glumačko ostvarenje Denis Podalydèsu za ulogu u filmu “Sarkozy” Xaviera Durringera.

         Zbogom kraljice

Posebno priznanje dodeljeno je filmu “Shun Li i Pjesnik” Andrea Segrea, za “angažovani pristup i suptilno oslikavanje odnosa dve kulture kroz susret dvoje ljudi”.

Tradicionalno, dodeljene su i nagrade kritičara, a razlikuju se od zvaničnog žirija.

Žiri FEDEORA-e, koji su činili Sherif Awad, Nenad Dukić i Radovan Holub, proglasio najboljim u glavnoj sekciji Nacionaalnog programa Šmitov “Ljudožder vegetarijanac”, a u sekciji manjinskih koprodukcija Vuletićev “Praktični vodič kroz Beograd s pevanjem i plakanjem”.

Posebno priznanje u glavnoj sekciji dodeljeno je Ostojićevom filmu “Halimin put”, jer je žiri u njemu “prepoznao jedinstveno i stilski dosledno tretiranje delikatne teme verskih i etničkih konflikata na ovim prostorima”.

       3D projekcije u Areni

I Hrvatsko društvo filmski kritičara zaobišlo je pobednički film “Pismo ćaći” - nagrada Oktavijan dodeljena je Šmitu za “Ljudožder vegetarijanac”, dok u sekciji manjinskih koprodukcija diploma nije ni dodeljena, jer ni “Parada” ni “Praktični vodič” nisu dobili prosečnu ocenu veću od 3,5, što je bio uslov.

U Međunarodnom programu diploma je dodeljena britanskom reditelju Rejfu Fajnsu (Ralph Fiennes) za film "Koriolan", kojim je debitovao iza kamere, a igra i glavnu ulogu u tom ostvarenju zasnovanom na Šekspirovom tekstu i snimljenom velikim delom u Srbiji.

Mladi filmofili takođe su proglasili svoje favorite, pa je u međunarodnoj konkurenciji njihova nagrada otišla rediteljki Alice Nellis za film “Savršeni dani”, u glavnoj sekciji Nacionalnog programa Ostojiću za “Halimin put”, a   u sekciji manjinskih koprodukcija “Paradi” Dragojevića.

Nagrade je dodelio i Dečji žiri, a tradicionalno je proglašen i najbolji film programa “doFuraj svoj film!” - “Instant panic” Vlaste Meštrović.

Nagrada “Marijan Rotar”, koja nosi ime osnivača i idejnog tvorca Festivala igranog filma u Puli, dodeljena je pulskom fotografu Dušku Marušiću Čiči, koji punih 36 godina pažljivo i sveobuhvatno beleži sva filmska događanja na i oko Festivala.

Pulski festival predstavio je ove godine ukupno oko 150 filmova, a deo programa tradicionalno ima priliku da vidi i publika u Rijeci, Dubrovniku, Šibeniku, Zadru i Zagrebu.

U pratećeg programa okviru 59. Pule "Cinemaniac", u saradnji sa Centrom za kulturnu dekontaminaciju (CZKD) iz Beograda, do 6. avgusta u pulskom MMC Luka otvorena je izložba “Filmski letak” kultnog reditelja i vizuelnog umetnika Slobodana Šijana iz Srbije. 

(SEEcult.org)