Politike filmskog kustostva
Filmske mutacije - Festival nevidljivog filma fokusiran je u četvrtom izdanju, od 1. do 5. decembra u Muzeju savremene umetnosti u Zagrebu, na politike filmskog kustostva, a obuhvata i predavanja svetski poznatih filmologa i autora, koji će podstaći raspravu i refleksiju o oblicima nekomercijalnog prikazivanja, te o etici, estetici i politici siromašnog, manjinskog kustostva.
Filmske mutacije - Festival nevidljivog filma fokusiran je u četvrtom izdanju, od 1. do 5. decembra u Muzeju savremene umetnosti u Zagrebu, na politike filmskog kustostva, a obuhvata i predavanja svetski poznatih filmologa i autora, koji će podstaći raspravu i refleksiju o oblicima nekomercijalnog prikazivanja, te o etici, estetici i politici siromašnog, manjinskog kustostva.
Ovogodišnji festival-simpozij uključuje programe i predavanja direktora Austrijskog filmskog muzeja Alexandera Horwatha, stalnog kustosa filmskog festivala u Oberhauzenu Olafa Möllera, profesorke Nicole Brenez sa Univerziteta Paris III i predavača Goa Hirasawe sa tokijskog Univerziteta Meiji-Gakuin, a najavljeni su i filmski autori Lech Kowalski i Klaus Wyborny.
Prema navodima organizatora, poslednjih godina se među raspravama o digitalnosti, smrti i mutacijama analognog filma, iščekivanju arhivske i muzejske sudbine filma na celuloidnoj traci, te izazovima filmskih muzeja i arhiva u digitalnom dobu i utopijskoj ulozi muzeja u odnosu na tržište slika, javlja i potreba za redefiniranjem pojma filmskog kustostva.
Na festivalskom simpozijumu “Politike filmskog kustostva”, čija će prva faza biti održana 4. decembra, biće reči o početnim tezama u vezi sa ovogodišnjim filmskim programima, a razmišljanja, izjave i zaključci biće uključeni u zbornik o odabranim istorijskim i savremenim modusima filmskog predstavljanja i tumačenja.
Festival otvara u dvorani Gorgona zagrebačkog MSU Olaf Moller, nemački filmolog i kritičar provokativnog stila, fascinantan poznavalac manje poznate istorije i savremenosti svetskog filma, a održaće predavanje o filmskom kustostvu “Jednostavno i zdravorazumski”.
Među atrakcijama prva dva festivalska dana je i Mollerov filmski program, te rani filmovi Kowalskog, među kojima je i kultni pank film “D.O.A.: Pravo na zrelost” o prvoj i poslednjoj američkoj turneji Sex Pistolsa.
“D.O.A.” će biti prikazan u okviru programa francuske filmološkinje Nicole Brenez “Postoji li uzaludnija aktivnost od pokazivanja slika”, a Kowalski će 3. i 4. decembra predstaviti i svoje nove radove, uključujući film “Kraj sveta počinje jednom laži”, koji je prikazan nedavno u Francuskoj kinoteci.
U tom filmu Kowalski dekonstruiše filmski klasik Roberta Flahertyja “Priča iz Luizijane” iz 1948. godine (koji je finansirala naftna kompanija Standard Oil), sa internet aktuelnostima o ekološkoj katastrofi na istom prostoru (British Petroleum je kupio nekadašnji Standard Oil). Kowalski će i zaključiti ovogodišnje Mutacije živom montažom, miksujući uživo poglavlja svoga onlajn filma-oka http://camerawar.tv, koji nastoji da zahvati složenu stvarnost izvan proprocija jednog tradicionalnog filmskog ostvarenja.
Početak Filmskih mutacija obeležiće i predavanje o temporalnim strukturama filma, kameri kao muzičkom instrumentu, ranim oblicima filmske naracije i njihovoj primjenjivosti danas, koje će održati avangardni filmski autor Wiborny.
Aleksandar Horwath svojom “Zvučnom selekcijom”, predlaže istorijski obrt unutar nekih istorija kratkog vremena, aktualizujući uznemirujuću skrivenost austrijskog reditelja Gerharda Benedikta Friedla, čije će filmove “Knittelfeld - Grad bez prošlosti” i “Je li Wolf von Amerongen počinio stečajne prestupe”? izložiti unutar istorijske avangarde, pokazujući Vigoa i Vertova kao potencijalne nevidljive savremenike.
Hirasawa će u program “Film & Situacije” predstaviti japansko revolucionisanje umetnosti, od japanske verzije situacionizma u filmu “Inabin beli zec” o najradikalnijoj japanskoj performerskoj neoavangardnoj grupi Nulta dimenzija, koji su golim telima i ritualima osvajali urbane prostore 60-ih, do političke filozofije Masaoa Adachija u filmu “Zatvorenik/Terorist” sa zatvorskim tekstovima Blanquija, Gramscija, Negrija.
Filmske mutacije otvoriće i blisko pitanje siromašnog, manjinskog kustostva izvođačkih umetnosti - Petra Zanki i Tea Tupajić trodnevnom performativnom instalacijom “Nulta faza” - kratkim uvidom u istraživalačku fazu projekta “Curators’ Piece”, predstaviće svoj koncept "osvajanja" zapadnog kustostva.
Međunarodni projekt Filmske mutacije: Festival nevidljivog filma pokrenut je 2007. u Zagrebu u saradnji sa uticajnim filmolozima i filmskim kustosima iz različitih zemalja: Jonathanom Rosenbaumom (Čikago), Nicole Brenez (Pariz), Alexanderom Horwathom (Beč), Adrianom Martinom (Melburn), Kentom Jonesom (Njujork) i Raymondom Bellourom (Pariz), nadahnut njihovim epistolarnim esejima o filmu koji su objavljeni u knjizi “Filmske mutacije: Promjenjivo lice svjetske filmofilije”, zajedno sa tekstovima i istraživanjima koja su podstakla.
Projekat podržava Erste Stiftung, a program je organizovan i uz podršku Ureda za kulturu, obrazovanje i sport Grada Zagreba, Hrvatskog audiovizualnog centra, Hrvatskog društva filmskih redatelja, Ministarstva kulture Hrvatske, Gete instituta Zagreb i Ureda za kulturu Grada Rijeke.
Sajt Filmskih mutacija je www.filmskemutacije.com, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
(SEEcult.org)
