Rodna kuća Miodraga B. Protića tužna ruševina
Osnivač Muzeja savremene umetnosti u Beogradu Miodrag B. Protić, istoričar umetnosti, likovni kritičar i slikar, govorio je da je mesto njegove rodne kuće na Gočkoj padini kod Vrnjačke Banje uticalo na njegovo iskustvo prostora i perspektive. Rodna kuća Protića danas je zapuštena ruševina, zarasla u korovu.
Poetiku tragične slike Protićeve rodne kuće, kako je zabeležila ekipa RTS-a, upotpunjuje orah iz njegovog detinjstva ispod kojeg je čitao. Pitajući se kako da opiše svoju rodnu kuću u memoarskoj knjizi “Nojeva barka”, citirao je teoretičara poetske mašte Gastona Bašlara: “Prave kuće sećanja, kuće u koje nas vraćaju naši snovi, odupiru se svakom opisu”.
Protić je govorio da su prostor njegovog detinjstva obeležili neponovljiva prirodna, socijalna i kulturna ikonografija Vrnjačke Banje, što se odrazilo i na njegovo slikarstvo.
Današnju sliku kuće u kojoj je rođen Protić zabeležila je Kulturno-umetnička redakcija RTS-a u specijalnoj emisiji “Znameniti gosti Banje”, emitovanoj na Drugom programu povodom 150 godina Vrnjačke Banje.
U emisiji su oživljeni zapisi hroničara o pesnicima, piscima, arhitektama, kompozitorima i slikarima koji su u Vrnjačku Banju dolazili, ali i vezivali svoje stvaralaštvo za nju. Obilazeći pansione i vile u kojima su boravili i stvarali Dušan Matić, Desanka Maksimović, Miodrag Bulatović, Dobrica Ćosić, Antonije Isaković, Bogdan Bogdanović i drugi, ekipa Kulturno-umetničkog programa snimila je i rodnu kuću Protića, koji se Vranjačkoj Banji uvek vraćao i učestvovao u kreiranju njene kulturne scene.
Sredinom 60-ih godina 20. veka pokrenuo je u Vrnjačkoj Banji najznačajnije kulturne manifestacije, pre svega Simpozijum skulpture i keramike - Park skulptura. Zahvaljujući tim manifestacijama park Vrnjačke Banje danas predstavlja jedinstven spoj prirode i umetnosti, jer sadrži veliki broj vrednih skulptura. Banja se, između ostalog, po njemu i prepoznaje.
Sedamdesetih godina Protić je radio na otkupu i restauraciji vile Belimarkovića, koja je danas poznata kao Zamak kulture, koji je 1983. godine i otvoren njegovom izložbom.
*Foto: RTS
(SEEcult.org)
