Zlatni medved mađarskoj romansi Ildike Enjedi

Zlatni medved 67. Berlinala dodeljen je mađarskom ljubavnom filmu “O telu i duši” rediteljke Ildike Enjedi (Ildiko Enyedi), čija se radnja događa u budimpeštanskoj klanici, Gran pri žirija dobio je francusko-senegalski reditelj Alen Gomis za dramu “Felicite” o majci u Kongu koja pokušava da pronađe novac za lečenje sina, a nagradu za režiju finski autor Aki Kaurismaki, čija je komedija “Na drugoj strani nade” o aktuelnoj izbegličkoj drami važila za jednog od favorita za glavnu nagradu.

Radnja pobedničkog filma 67. Berlinala, čijim je žirijem predsedavao holandski reditelj Pol Verhoven, smeštena je u klanicu u kojoj dvoje zaposlenih, koji jedva komuniciraju, otkrivaju da svake noći sanjaju isti san - o ljubavi dva jelena u snežnoj šumi.

Autorka Ildike Enjedi, koja živi u Mađarskoj i Nemačkoj, počela je karijeru kao konceptualna umetnica, a poznata je i po filmu “Moj 20. vek” koji je u Kanu 1989. godine osvojio Zlatnu palmu.

U konkurenciji ukupno 18 filmova, nagradu 67. Berlinala za najbolji scenario dodeljen je čileanskom filmu “Fantastična žena” Sebastijana Lelioa o transrodnoj osobi Marini i muškarcu koji naprasno umire od aneurizme, koji je osvojio i Tedi nagradu za najbolji LGBT igrani film. Mnogi kritičari očekivali su da će nagradu za najbolju glumicu odneti Danijela Vega, koja je osvojila kritiku ulogom pevačice u noćnom klubu koja se bori za pravo da prisustvuje sahrani svog znatno starijeg ljubavnika.

  Fantastična žena

“Fantastična žena” je bila i među favoritima za Zlatnog medveda, kao i Kaurismakijev film “Na drugoj strani nade” o sirijskom izbeglici koji tiže u Helsinki u potrazi za političkim azilom, ali nadležni smatraju da situacija u Alepu nije toliko strašna, pa mora da se krije. Utočište nalazi u jednom restoranu sa galerijom ekscentričnih likova, koji talno menja naziv i program kako bi bio u trendu. Kaurismakijevo uverenje da svet može biti lepše i bolje mesto za život remeti jedino krvav susret sa pripadnicima lokalne neonacističke Armije za oslobođenje Finske.

Nagradu “Afred Bauer” dobila je proslavljena poljska rediteljka Agnješka Holand za “Pokot” (u saradnji sa Kasiom Adamik) ženi koja živi sama na rubu šume i započinje seriju ubistava ljudi koje smatra krivim za stradanje volјenog psa. Sve njene žrtve su lovci, a lov je predstavljen kao metafora kulture sile - kako prema prirodi, tako i prema slabijima od sebe.

Srebrnog medveda za najbolju glumicu dobila je Kim Minhee za ulogu u južnokorejskom filmu “On the Beach at Night Alone” reditelja Honga Sangsoa o ženi koja putuje u Hamburg nakon afere sa oženjenim čovekom.

Najboljim glumcem proglašen je Georg Fridrih iz Austrije, nagrađen za ulogu u filmu “Sjajne noći” Tomasa Arslana o putovanju oca i sina u Norvešku za vreme letnjeg solsticija.

   Na drugoj strani nade

Srebrnog medveda za izuzetan umetnički doprinos dodeljen je Dani Bunesku za montažu rumunskog filma “Ana, ljubavi moja” Kalina Petera Necera.

Nagrada za debitantski film, koja je vredna 50.000 evra, a dodelio ju je poseban žiri, pripala je Karli Simon za “Leto 1993”.

Nagradu za najbolji dokumentarni film, takođe vrednu 50.000 evra, dobio je palestinski film “Ghost Hunting” Raeda Andonija o bivšim zatvorenicimau Izraelu koji se prisećaju zatvorksog života i poniženja koja su preživeli.

Zlatnog medveda za najbolji kratki film dobio je “Small Town” Diogo Koste Amarantea.

Među nagrađenima su i animirani kratki film “Ježeva kuća” Eve Cvijanović iz Hrvatske i kratki igrani film “U plavetnilo” Antonete Alamat Kusijanović, natao u hrvatsko-slovenačkoj koprodukciji. Film “Ježeva kuća”, adaptacija poznate basne Branka Ćopića, osvojio je posebno priznanje dečjeg žirija u sekciji “Generacija Kplus”, a članovi međunarodnog žirija dodeli su posebno priznanje filmu "U plavetnilo” koji je prikazan u sekciji “Generacija 14plus”.

Kristalnog medveda u sekciji Generation Kplus osvojio je, inače, dugometražni igrani film “Little Harbour” Ivete Grofove, dok je glavnu nagradu u sekciji “Generacija 14plus” osvojio “Butterfly Kisses” Rafaela Kapelinskog.

  Ildike Enjedi, dobitnica Zlatnog medveda

Na Berlinalu su tradicionalno dodeljene i nagrade nezavisnih žirija, pa je ekumenski nagradio filmove “O telu i duši” i “Fantastična žena”.

Žiri FIPRESCI, u kojem je bila i filmska kritičarka beogradske Politike Dubravka Lakić, proglasio je najboljim pobednički film “O telu i duši”.

Dodeljene su i nagrade za razvoj filmskih projekata, a medju nagradjenima je i Vladimir Perišić iz Srbije, koji je dobio Arte nagradu u izosu od 6.000 evra za francusko-srpsku koprodukciju “Izgubljena zemlja”.

Na 67. Berlinalu, koji je počeo 9. februara francuskim filmom “Đango” o džez gitaristi Đangu Rajnhartu, u režiji Etijena Komara, prikazano je gotovo 400 filmova iz 70 zemalјa.

Među filmovima na 67. Berlinalu bio je i “Rekvijem za gospođu J.” scenariste i reditelja Bojana Vuletića iz Srbije, s Mirjanom Karanović u naslovnoj ulozi, koji je prikazan u programu “Panorama specijal”, a videće ga i publika 45. Festa u Beogradu.

Berlinski festival, čiji budžet prelazi 25 miliona evra, tradicionalno je protekao i u kritičkom duhu o aktuelnoj političkoj situaciji, a  posebno na meti je bio novi američki predsednik Donald Tramp.

Holivudska zvezda Ričard Gir optužio je Trampa da podstiče zločine motivisane mržnjom i ksenofobijom, a njegov meksički kolega Dijego Luna, član glavnog žirija, kritikovao ga je zbog namere izgradnje zida na američko-meksičkoj granici. Američka glumica Megi Džilenhol, takođe članica žirija, izrazila je uverenje da u SAD ima mnogo građana koji su spremni da pruže otpor novom predsedniku.

(SEEcult.org)